Czy zużywamy mniej plastikowych toreb na zakupy?

Jednym z celów unijnych przepisów środowiskowych jest ograniczenie zużycia lekkich plastikowych toreb na zakupy. W oparciu o najnowsze dane Eurostatu znamy średnie zużycie tego typu toreb przez mieszkańca UE. Ile plastikowych toreb zużywamy rocznie w Polsce?

Lekkie, niedrogie i odporne na rozkład torebki foliowe stały się atrakcyjnym produktem towarzyszącym nam podczas zakupów. Jednak te same cechy, które czynią je tak atrakcyjnymi, przyczyniają się do zaśmiecania środowiska naturalnego, w tym szczególnie ekosystemów wodnych.

Według danych Eurostatu w 2022 roku w UE zużyto około 29,8 mld lekkich (czyli o grubości ścianki poniżej 50 mikronów) torebek plastikowych na zakupy (LPCB). Równocześnie większość z nich jest wykorzystywana tylko jeden raz, po czym staje się odpadem.

Skąd ten problem?

Niestety zużyte i niepotrzebne torebki foliowe niejednokrotnie wymykają się z łańcucha działań podejmowanych w celu ich dalszego zagospodarowania. Lekkie i mobilne mogą łatwo przedostawać się do środowiska naturalnego, gromadząc się przez setki lat w najróżniejszych ekosystemach, zanim ulegną rozpadowi.

Jednym z największych obecnie wyzwań związanych z zanieczyszczeniem środowiska plastikowymi torbami, jest ich przedostawanie się do mórz i oceanów. To właśnie w nich, plastikowe odpady, w tym torby foliowe, są niejednokrotnie mylone z pożywieniem przez ryby, ptaki i inne zwierzęta morskie.

Dla organizmów żywych, w tym również człowieka, odpady powstające z plastikowych toreb są szczególnie szkodliwe ze względu na możliwość powstawania mikroplastików, które mogą przenikać do łańcucha pokarmowego.

Dyrektywa UE ograniczająca zużycie plastikowych toreb

W odpowiedzi na problemy związane z powstawaniem nadmiernej ilości odpadów po plastikowych torbach, w dniu 26 maja 2015 roku weszła w życie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/720 z dnia 29 kwietnia 2015 r. zmieniająca dyrektywę 94/62/WE w odniesieniu do zmniejszenia zużycia lekkich plastikowych toreb na zakupy.

Jednym z celów dyrektywy jest zapewnienie, aby

  • do dnia 31 grudnia 2025 roku poziom konsumpcji nie przekroczy 40 lekkich plastikowych toreb na zakupy/osobę lub
  • lekkie plastikowe torby na zakupy nie będą dostarczane bezpłatnie w miejscu sprzedaży towarów lub produktów.

Zużycie lekkich plastikowych toreb na zakupy w latach 2018-2022

Jak wynika z danych Eurostatu

  • od 2018 do 2022 roku zużycie lekkich plastikowych toreb zmniejszyło się o 29,4 %,
  • w 2022 roku w całej UE zużyto 29,8 mld lekkich plastikowych toreb na zakupy, co stanowi spadek o 4,7 mld toreb w porównaniu do roku wcześniejszego,
  • w 2022 r. każdy mieszkaniec UE zużywał średnio 66,6 lekkich plastikowych toreb na zakupy, co stanowi spadek o 10,8 toreb (14%) na osobę w porównaniu do roku wcześniejszego.

Źródło: YouTube

Ile plastikowych toreb na zakupy zużywamy rocznie w Polsce?

Wśród krajów UE, które zużywają największe ilości cienkich i bardzo cienkich plastikowych toreb na zakupy są m.in. Litwa (249 toreb/os.), Łotwa (193 toreb/os.) i Czechy (185 toreb/os.).

Najmniejsze zużycie tego rodzaju plastikowych toreb na zakupy zgłosiły: Belgia (4 torby/os.), Polska (7 toreb/os.) oraz Portugalia (13 toreb/os.).

Źródło: Eurostat: Consumption of lightweight plastic carrier bags (LPCB) – version November 2024

 

Bibliografia:

  1. Consumption of plastic carrier bags – estimates, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Consumption_of_plastic_carrier_bags_-_estimates (dostęp: 25.11.2024 r.).
  2. 4.7 billion fewer lightweight plastic bags in 2022, https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20241112-2 (dostęp: 25.11.2024 r.).
  3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/720 z dnia 29 kwietnia 2015 r. zmieniająca dyrektywę 94/62/WE w odniesieniu do zmniejszenia zużycia lekkich plastikowych toreb na zakupy.
  4. Sherrington Ch. i in., Scoping study to assess the feasibility of further EU measures on waste prevention and implementation of the Plastic Bags Directive. Part II, Implementation of Plastic Bags Directive, Eunomia Research & Consulting Ltd, Bristol 2022.